Bir Milletin Yeniden Doğuşu:29 Ekim
Galip Önlü
‘’Uçurum kenarında yıkık bir ülke, türlü düşmanlarla kanlı boğuşmalar, yıllarca süren savaş…’’
28 Ekim 1923 akşamı Mustafa Kemal Atatürk yakın arkadaşlarını Çankaya Köşküne yemeğe davet etti. Tarihe geçen e sözünü de o masada söyledi.
‘’Yarın Cumhuriyeti ilan ediyoruz.’’
Aynı gece İsmet İnönü ile birlikte çalıştılar. Devletin niteliğinin Cumhuriyet olduğunu belirten bir yasa tasarısı hazırladılar. Ertesi gün halk fıkrasında yeni bakanlar kurulu yüzünden hararetli tartışmalar yaşandı.
Halk fırkasının grup toplantısından sonra meclis grubu toplandı. Mustafa Kemal ‘in yasa tasarısı kabul edildi.
1921 Anayasasının bazı maddelerinde değişiklik yapılacaktı. O değişikliklerde Hâkimiyet kayıtsız şartsız milletin olacak, Türkiye devletinin dini İslam, Resmi dili Türkçe, Yönetim şekli ise Cumhuriyet olacaktır.
Cumhuriyet ilan edilmiş Türkiye Cumhuriyeti Devleti kurulmuştu. Saat 20;30’du. Yeni yönetimin şekli top atışlarıyla duyuruldu. Artık egemenlik kayıtsız şartsız milletin olmuştur. Mustafa Kemal Atatürk oylamaya katılan 158 milletvekilinden 157’sinin oyunu alarak Türkiye Devletinin ilk Cumhurbaşkanı oldu. Oylamada bir milletvekili çekimser kalmıştı. O kişi, kendisine oy vermeyen Mustafa Kemal’in ta kendisiydi.
Ben şuna inanıyorum. Eğer Mustafa Kemal Atatürk olmasaydı hala bir saltanat yönetimi söz konusu olacaktı. Eğer çağdaş ve modern bir sistemde ilerliyorsak, bunun eseri Cumhuriyettir.
Kutlu olsun…
