Zengezur Koridoru ve Alaskada Gerçekleşecek Tarihi Trump-Putin Görüşmesi

Zengezur Koridoru; Azerbaycan ile Ermenistan ile arasında bulunan 32 kilometrelik koridora verilen ad.

Normal şartlarda 2020 yılında Azerbaycan, Türkiye’nin de desteğiyle kendi toprağı olan Karabağ’ı aldı. Almasından sonra Putin, Aliyev ve Paşinyan’ı sağına soluna alıp bir antlaşma imzalattı. Bu Barış Antlaşmasında Zengezur Koridoru açılacak denildi. Bir de Ermenistan Anayasasından “Karabağ’ın Ermenistan’a ait olduğu maddesi” çıkarılacak kararı alındı. Fakat bunların hiçbiri gerçekleşmedi. Ne anayasa değişti, ne de koridor açıldı.

Dün ise bu sefer Trump, Aliyev ve Paşinyan’ı sağına soluna alıp bir mutabakat imzalattı. Bu mutabakata Türkiye olumlu baktı, Avrupa olumlu baktı, Azerbaycan olumlu baktı ama Ermenistan halkı, Ermeni diasporası ve Ermenistan’daki muhalefet sıcak bakmadı.

Evet, öncelikle şunu bilelim. Azerbaycan ve Ermenistan Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra kurulan ülkeler. Kuruluşundan bir yıl sonra ABD, Azerbaycan’a silah ambargosu koymuştu. Ve bu ambargo 33 yıl sonra bugün ABD tarafından kaldırıldı. Aliyev, ABD ile stratejik antlaşmaya gidiyor. Ermenistan ise hem Zergezur Koridoruna hem de Karabağ için hak talep etmemeye evet dedi.

Şimdi Zengezur Koridoru ABD Şirketine kiralanacak. Güvenliği ABD Küresel Gücü sağlayacak. Bu koridorun güvenliğini Ermenistan sağlayamazdı. Zira Ermenistan’ın böyle bir gücü yok hem de Ermeni milliyetçiler çok geçmeden koridor akışını engellerlerdi. ABD ise güvenliği bir sorun çıkmayana değin askerlerle değil yatırımlarla sağlayacak.

ABD’de bir Barış Antlaşması imzalanmadı. Sadece Ön Mutabakat Zaptı imzalandı. Çünkü Barış Antlaşmasını şuan için Azerbaycan istemiyor. Azerbaycan’ın tek bir şartı var. Ermenistan Anayasasından “Karabağ bizimdir” maddesinin çıkarılması. Bu antlaşmada Paşinyan bu maddein çıkarılmasına evet dedi. Yapabilecek mi? Bence yapabilir. Ermeni Diasporası ve milletvekilleri her ne kadar buna izin vermeyeceklerini ve Paşinyan’ı düşüreceklerini söyleseler de bu maddenin Ermeni Anayasasından çıkma ihtimali oldukça yüksektir.

Bir diğer önemli konu ise şudur:

15 Ağustos tarihinde Trump ve Putin Alaska’da bir araya gelecek. Bu tarihi bir adımdır. Alaska şuan ABD toprağı ama 1867 yılına kadar bir Rus toprağıydı. Kırım Savaşı sonrası Rus hazinesi boşalınca 7.2 milyon dolara ABD’ye satılmıştı.

Bu görüşme için ilginç şeyler de mevcuttur.

Putin’in Uluslararası Ceza Mahkemesinde tutuklama kararı olmasına rağmen Putin ABD toprağına gidiyor ve tutuklanmayacak.

Avrupa Putin için izole oldu diyordu ama bu görüşme, bu iddiayı boşa düşürüyor.

Alaska önemli yer. Gündeme gelecek kararlar sadece Ukrayna için olmayacak. Trump, Putin ile muhakkak bir pazarlığa girecektir.

Yani Trump bir taraftan Zengezur Koridoru için Rusya’yı sınırlıyor, diğer taraftan Rusya ile görüşüp pazarlık yapmak istiyor.

Bakınız bundan iki hafta önce basına bir bilgi sızdırıldı.

Putin diyor ki “Ukrayna’nın Doğusunu bize verin ki savaş bitsin.”

Bu söylem sonrası Putin’in danışmanı “ABD bize ret edemeyeceğimiz bir teklifle geldi” açıklamasını yaptı.

Trump ise yardımcısını İngiltere’ye gönderdi. Gönderdikten sonra da “15 Ağustos’a kadar oradan ayrılma” talimatını verdi.

10 gün boyunca yani 15 Ağustos’a kadar Trump’ın yardımcısı İngiltere’de kalarak hem İngiltere’yi hem de Avrupa’yı denetlemeye çalışacak.

Çünkü özellikle İngiltere Zelenski’ye her an cirit attırabilir.

Zaten bu olaylar sonrası Zelenski’de bir açıklama yaptı ve “Toprağımızın hiçbir parçasını kimseye teslim etmeyeceğiz” dedi.

Ukrayna Parlamentosu bu durumu zaten kabul etmez ama ABD ve Rusya Alaska’da anlaşırsa işler onlar adına oldukça zorlaşacaktır.

Dolayısıyla Alaska’daki Trump- Putin görüşmesi o denli önemli ki baltalamak adına bir suikast demesini dahi olabilecek bir eylem olarak görüyorum.

Tabi ki zor hem de çok zor bir şey söylüyorum ama bir suikast denemesi gerçekleşirse, buna hiç şaşırmayacağım.

Çünkü Küreselcilerin bir kanadı Rusya’nın küçülmesini ve güç kaybetmesini istiyor, güç kazanmasını değil.

Tabi medyaya sızan bilgilerin kesinliği şaibelidir ama bir gerçek var ki o da Rusya’nı yılsonuna kadar çok büyük bir cari açık vermiş olmasıdır.

Eğer Putin Ukrayna’nın Doğusunu alıp bir de ABD ile bir ticarete girerse bu gelişme Rusya adına büyük bir başarı olacaktır.

Hatta Putin bu başarının daha azına bile razı olabilir.

Peki, gerçekleşebilecek bu senaryolarda kaybeden kim olacak?

Ukrayna…