Esnafı Bitirme Kararı

24 Ocak 2020 ve 6 Şubat 2023 depremleri ile birlikte işyerlerini aylarca açamadıkları pandemi dönemini yaşayan ve ciddi anlamda mağduriyetler yaşayan Elazığ esnafı, bu sıkıntılarını gidermek amacıyla Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri aracılığıyla kamu bankası olan Halkbank’tan kredi almıştı.
Esnafların yaşadığı mağduriyetler düşünülerek faiz oranları düşük tutulan bu krediler birçok esnaf tarafından kullanılmış ve geri ödemelerine de başlamıştı.
Esnaf aldığı kredileri faiziyle birlikte Halkbank’a öderken ani bir karar ve güncelleme adıyla faizlerin yüzde yüze varan orada artırılması esnaflarda şok etkisi oluşturdu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Esnaf Kefalet Kredilerine uygulayacağını açıkladığı yeni faiz oranları, kredi kullanım tarihine göre değişiklik gösterirken hali hazırda kullanmış mevcut esnaf kredisine de yansıtıldı. 

YENİ FAİZ ORANLARI EVLERE ŞENLİK

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından alınan karar gereği Halkbank’ın Esnaf Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine gönderdiği güncelleme yazısında bazı dönem kredi faizlerinin yüzde yüzden daha fazla artırıldığı görüldü.

YÜZDE 7’DEN 17’YE

Artırılan faiz oranları sonrası Hazine destekli esnaf kredilerinde yapılan güncelleme ile 11.10.2022 - 09.07.2023 tarihleri arasında kullanılan kredilerin faiz oranı yüzde 7,5'ten yüzde 17'ye yükseltildi.
Benzer şekilde 04.01.2021 - 06.06.2021 tarihleri arasında kullanılan kredilerin faiz oranı yüzde 8,5'ten yüzde 18'e,
 07.06.2021 - 10.10.2022 tarihleri arasında kullanılan kredilerin faiz oranı ise yüzde 9,5'tan yüzde 21'e çıkarıldı.

FARKLI TARİHLERE GÖRE FARKLI ARTIŞ 

Halkbank tarafından kullandırılan faiz oranlarındaki artış, daha eski tarihli kredilerde daha da yüksek tutulurken, 10.07.2023 - 06.09.2023 tarihleri arasında kullanılan kredilerin faiz oranı yüzde 12,5'ten yüzde 24'e, 07.09.2023 - 24.09.2023 tarihleri arasında kullanılan kredilerin faiz oranı ise yüzde 15'ten yüzde 24'e yükseltildi. 25.12.2023 - 31.03.2024 tarihleri arasında kullanılan krediler ise yüzde 25’ten yüzde 29’a çıkarıldı.

DEPREM YAŞAYAN 6 İL MUAF TUTULURKEN ELAZIĞ BU İMKÂNDAN FAYDALANDIRILMADI

Açıklanan karara göre faiz artırılması uygulamasından depremlerden etkilenen Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye ve Malatya ile Gaziantep'in İslahiye ve Nurdağı ilçeleri muaf tutulurken iki deprem yaşayan Elazığ bu muafiyetin dışında tutuldu.
Elazığ’ın bu uygulamadan yararlandırılmaması ve ayrı tutulması tepkilere sebep oldu.

ESNAF ODALARI AYAKTA

Halkbank tarafından esnaflara kullandırılan kredilerdeki ani yükseltme kararı birçok Esnaf Oda Başkanın tepkisine sebep oldu.

KURNAZ; 
“ELAZIĞ, DEPREMDE OSMANİYE’DEN DAHA ÇOK HASAR GÖRDÜ”

Harput Esnaf ve Sanatkârlar Kredi Kefalet Kooperatifi Başkanı ve Esnaf Odaları Birlik Başkanı Turan Kurnaz, Elazığ’ın Osmaniye’den çok daha fazla hasar aldığını ancak şehrimize muafiyet uygulanmadığını belirterek: “Faizler konusunda dünden beri Ankara’yla, milletvekilleriyle istişare ediyorum. Elazığ iki büyük deprem gören bir il. Netice itibariyle Osmaniye ilimizde 273 tane hasarlı bina var. Osmaniye faiz artışından muaf tutuldu ama Elazığ muaf olmadı. Elazığ esnafı şu an mağdur durumda. Sayın Vekiller Ankara heyetle görüşecekler. 7.50 faiz oranıyla kredi çeken esnafın faiz oranı 17 oldu. Dolayısıyla eski kredilere en az 9 buçuk puan eklendi. Bu yüzden esnafın ciddi anlamda mağdur olduğunu söyleyebilirim. Bu mağduriyeti siyasilerin gidermesi lazım. Elazığ’ı savunması gerekiyor, acilen önlem aldırması gerekiyor. Neticede Elazığ iki büyük deprem yaşadı. Siyasilerin iline sahip çıkması lazım.” açıklamasını yaptı.

MACİT: “ESNAFIMIZA BÜYÜK BİR DARBE VURULDU”

Ak Hazar Esnaf ve Kefalet Kooperatifi Başkanı Özer Macit, faiz güncellemesinin 6 Şubat depreminden etkilenen 11 ilin tamamına yansıtılmamasını talep ederek şunları söyledi:
 “Bu güncellemeden Malatya, Kahramanmaraş, Adıyaman, Hatay, Osmaniye illerinin tamamı ile Gaziantep'in Nurdağı ve İslahiye ilçeleri muaf tutulmuştur.  Bu illerimizin muaf tutulmasında hiçbir sakınca yok. Fakat depremden sadece bu iller etkilenmedi ki.  Deprem bölgesi olarak 11 il sayılmıştı ve biz bu 11 ilin tamamının şuanda depremden etkilenen iller kategorisinde değerlendirilmesinin devam etmesini istiyoruz. Elazığ özelinde konuyu değerlendirecek olursak,  herkesin bildiği üzere 24 Ocak 2020 Elazığ depremi ve 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremler ilimize ciddi zararlar verdi ve hala o depremlerden kaynaklı hasar alan binalarımızın yıkımları devam ediyor. İstasyon Caddesi olarak halkımızın bildiği Bosna Hersek Bulvarı'nın eski halini bilenler ve şimdiki haline baktığımızda bu şehirde nasıl bir yıkım olduğu ve son 4 yıldır şehir halkı ile esnafın nasıl zorluklar çektiğini az çok anlayacaktır. Kredilerdeki faiz güncellemesi esnafımıza çok büyük darbe olur. Bu faiz artırımı 20 bin ile 80 bin arasında esnafımızın daha fazla para ödemesi demektir. Esnaf zaten can çekişiyor. Normal kredini ödemek için zorlanırken bir de bu artırımdan sonra nasıl taksitlerini ödeyecek? Elazığ siyasilerinden bu konuda gerekli girişimlerde bulunmasını yapılan yanlıştan dönülmesini ve Elazığ'ın depremden etkilenen diğer iller gibi değerlendirmesini bekliyoruz" 

ALBAYRAK: “KARAR YENİDEN GÖZDEN GEÇİRİLMELİ”

Yapılan düzenlemenin esnafları mağdur ettiğini belirten Elazığ Esnaf ve Sanatkârlar Karma Oda Başkanı Hakan Albayrak: “Bugün bizim esnaflarımız mevcut faizleri ödemekte zorluk çekiyorken bu faiz artırımı esnaflara çok büyük bir zarar verecektir. Başta bunun bilinmesini istiyorum. Bu arkadaşlarımız neden 7.5 faizle kredi çekip yüzde 17 faiz şeklinde ödesin? Bunu vermek zorunda değiller. Bizim esnafımız mağdur. Bu uygulamanın yeniden gözden geçirilmesini istiyoruz. Altını çizerek yeniden söylüyorum: Elazığ iki depremi de ağır bir şekilde atlattı bu yüzden Elazığ’ın da, deprem bölgesindeki diğer illerimizin de muaf tutulması gerekiyor. Bununla beraber bilinmelidir ki, gerek Elazığ esnafı gerekse ülkemizdeki küçük yerel esnaflar, devletin zor durumda kaldığı her süreçte devletinin yanında olmuştur. Bu yüzden devletin de babalığını ortaya koyarak esnafın üzerindeki bu yükü kaldırması lazım. Bu kredi faiz artırımı ne STK’lar tarafından ne de esnafımız tarafından kabul ediliyor. Başta Cumhurbaşkanımız, Hazine ve Maliye Bakanımız ve yetkili bütün kurumların bu konuyu yeniden gözden geçirmesini talep ediyorum.” şeklinde konuştu.

ULAŞ: “YETKİLİLERDEN RANDEVU TALEBİNDE BULUNDUK”

Elazığ Tuhafiyeciler ve Konfeksiyoncular Esnaf Odası Başkanı Mitat Ulaş ise ekonomide yaşanan her sıkıntının faturasının esnafa kesilmemesi gerektiğini belirttiği açıklamasında: “Herkesin bildiği gibi Kahramanmaraş depremlerinden etkilenen 6 il bu karardan muaf tutulmuştur. Bizler hem Elazığ’ın hem de deprem bölgesindeki diğer illerin de muaf tutulmasını istiyoruz. Bu konudaki taleplerimizi ilgili kurumlara ilettik. Kent Konseyi’nde de bu talebimizi gündeme getirerek başta Hazine ve Maliye Bakanımız, Ticaret Bakanımız ve TEZKOM Başkanından randevu talebinde bulunduk. Ancak ben şunu söylüyorum: Bugün ülkemizin her tarafında bütün kamu kurum ve kuruluşları arasında daralmaya gidildi. Siz ülke her sıkıntıya düştüğünde bunun faturasını esnafa kesemezsiniz.Esnaflar bir kere hiçbir makamın, hiç kimsenin günah keçisi değildir. O yüzden bu kararlar alınırken mutlaka başta Bakanlığımız tarafından muhatap alınarak değerlendirmesi yapılmalıydı. Ancak bize gelen bilgiye göre sadece TEZKOM Genel Başkanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve başka bir Bakanlık tarafından birer yetkilinin bir araya gelerek böyle bir karar alındığı yönünde. Bunu asla tasvip etmiyorum ve eleştiriyorum.Yahu kardeşim konuyla alakalı yetkililerin muhatap alınarak karar alınması gerekmez mi? Ancak biz bakıyoruz ki Elazığ deprem bölgesinde olmasına rağmen,iki depremi de ağır bir şekilde geçirip atlatmasına rağmen son dönemlerde hep çember dışı bırakılıyor.” ifadelerini kullandı. 

HAVABULUT: “ESNAFI YAŞAT Kİ DEVLET YAŞASIN”

Elazığ Elektronikçiler, Fotoğrafçılar ve Saatçiler Esnaf Odası Başkanı Mehmet Havabulut ise konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Türkiye’nin temel taşı olan esnaf ve sanatkârımızın zor günler geçirdiği şu dönemlerde esnaf kefalet kooperatiflerinden hazine destekli düşük faizli kredilerinin güncelleme yapılarak faiz artışına gidilmesi esnaflarımızın çekmiş olduğu kredilerin yükselmesine sebep olmuştur. 2 deprem yaşamış, iş merkezleri işyerleri yıkılmış, ayakta durmakta zorlanan esnaflarımız toparlanamazken bu yapılan faiz artışı kabul edilemez. Ağır hasarları halen daha üzerinde bulunan esnafımıza faiz yükü bazı illerde kapsam dışı bırakılmışken Elazığ’ın da bu kapsama dahil edilmesi gerekmektedir. Şehrimizin milletvekillerinden bu konunun çözümü için yardımlarını bekliyor, esnaf ve sanatkârlarımız adına çağrıda bulunuyorum. Esnafı yaşat ki devlet yaşasın.”

GÜRTÜRK: “ELAZIĞ’A SÜREKLİ HAKSIZLIK YAPILIYOR”

Yaşanan iki büyük deprem ve pandemide esnafların zorluklar yaşadığını, çok sayıda bina yıkımı dolayısıya işyerlerini kaybeden esnafların mağdur olduğunu ifade eden Fırat Havzası Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Serkan Gürtürk, yaşanan 2020 depreminden bugüne Elazığ’a birçok alanda haksızlıklar yapıldığını dile getirdi.
Alınan bu yanlış ve haksız kararla şehrin ekonomik anlamda bel direği olan esnaflarımıza altından kalkılamayacak bir darbe vurulduğunu dile getiren Başkan Gürtürk, bu yanlıştan dönülmesi amacıyla milletvekillerin devreye girmesi ve karardan vazgeçilmesinin sağlanması gerektiğini ifade etti.

MİLLETVEKİLLERİ SESSİZ!

Depremlerde en çok zarar gören iller arasında olmasına rağmen Elazığ’ın muaf tutulmadığı düzenlemeyle ilgili milletvekillerin sessizliği devam ediyor.
Alınan karardan sonra birçok esnaf oda başkanının kendilerini aradıkları milletvekilleri, konuyu takip ettiklerini ancak Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in kamuda tasarruf çerçevesinde geri adım atma konusuna direnç gösterdiğini ifade ediyorlar. 

KAMUDA TASARRUFUN FATURASI ESNAFA MI ÖDETTİRİLMEK İSTENİYOR?

Esnafların zor durumdan kurtulmak amacıyla aldığı ve geri ödemeleirni zorlukla yaptığı kredilerin faizlerinin yüzde yüzden daha fazla bir orada arttırılmasının yanlışlığına dikkat çeken esnaflar ise Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in geçtiğimiz gün açıkladığı kamuda tasarruf genelgesinin faturasının kendilerine kesildiğini ifade ediyorlar.
Büyük holding ve hükümete yakın şirketlerin vergi borçlarını silen, kamuda makam aracı, lojman, sosyal tesis gibi lüks ve şatafatın önlenmesine  gücü yetmeyen hükümetin, tasarrufu zaten zor ayakta duran esnaflar üzerinden yapma gayretinin büyük bir yanlış olduğunu ifade eden esnaflar, bu kararın, emeklilerden sonra esnafların da Cumhurbaşkanı Erdoğan’a tepki duymasını sağlamaya yönelik yanlış atılmış bir adım olduğunu dile getiriyorlar.